Tosya Rüşdiyesi’nin Genel İmtihan Cetveli-2

Kastamonu vilayet-i celilesi dâhilinde kâin Tosya kazası Mekteb-i Rüşdisi şâkirdânının üç yüz yirmi sene-i tedrisiyesi imtihan-ı umumilerini nâtık cetveldir.

Beyanı

Yekûn	Üçüncü Seneden	İkinci Seneden	Birinci Seneden
68	15	30	23	Dâhil-i imtihan olan
14	14	00	00	Şehadetnâme ahz eden
54	1	30	23
4	1	3	00	Terk eden
50	0	27	23	Mevcudu

 

Alay-ı cetvelde muharrerü’l-esâmî şâkirdânın imtihanları usul ve nizamına tevfikan meclis-i acizanemizde bi’l-icra bidâ‘a-i müktesibe ve derece-i liyakatleri cetvelin mündericatı veçhile bulunduğu ve ikmal-i müddetle şehadetnâme ahzına kesb-i istihkak eden on dört efendilerin şehadetnâmeleri dahi yedlerine i‘tâ kılınmış olduğu tasdik kılındı.

Fi 21 Temmuz sene 320 (3 Ağustos 1904)

Mümeyyiz

Mümeyyiz

Mümeyyiz

Mümeyyiz

Mümeyyiz

Mümeyyiz

Mümeyyiz

 

Tosya kazası Mekteb-i Rüşdisi şâkirdânının icra kılınan imtihan-ı umumilerini havi işbu cetvel mündericatının muvafık olduğu mümeyyiz efendilerin ol babdaki tasdikinden anlaşılmış olmasıyla suret-i hal tasdik kılındı.

Fi 22 Temmuz sene 1320 (4 Ağustos 1904)

Aza		Aza		Aza		Aza
Tahrirat Kâtibi	Mal Müdürü		Müftü		Naib		Tosya Kaymakamı

 

TOSYA MEKTUBU

Aç çocuklara sıcak yemek veriliyor – Sürek avı ve Umumi Meclis İntihabı

Tosya (Hususi) – Kasaba merkezinde üç ilk mektep vardır. Bu mekteplerde kayıtlı talebeden halen beş yüz seksen çocuk devam etmektedir. Bu çocuklar içinde yetim ve yoksul olarak tam gıda almayan yavrulara şu soğuk kış günlerinde sıcak çorba verilmesi kararlaştırılmış, bu işle meşgul olmak üzere bir komite ayrılmıştır.

Heyet işe başlar başlamaz birçok yardımlarla karşılaşmıştır. Hele kadınlarımızın şefkat ve semahatı takdire değer bir varlıkla kendini göstermiştir. Pirinç, bulgur, fasulye, un ve saire gibi aynen teberru edilen zahire ile çocukların iaşesi temin edilecek, nakdi yardımlar ile de bu yoksullara elbise, kitap tedarik olunacaktır.

Her üç mektepten ayrılan elli kadar kimsesiz çocuk Fevzi Paşa Mektebi yemekhanesinde birleşerek öğle yemeğini yemekte ondan sonra güle oynaya mekteplerine dönmektedirler.

Fakir yavruların bu neşesini görenler bu işe önayak olan kaymakamı halkı yardıma çağırmakta gayret gösteren müftüyü hayırla anıyorlar. Bu fedakârlığa biz de iştirak edelim.

Sürek Avı

Bu yıl çok kar yağmasından ve hala erimemesinden istifade ederek dağ köyleri semtinde büyük bir sürek avı tertip olunmuş ve avcıları çalışkan Ziraat Memurumuz Behçet Hazar’ın da refakatiyle bizzat Kaymakam Bey Şemsettin Yazıcı sevk ve idare eylemiştir.

Beş gün devam eden av çok zevkli ve heyecanlı geçmiş, neticede otuzu mütecaviz domuz ile bir sürü vahşi hayvanların itlaf edildiği görülmüştür. Kazanın yüksek memurlarının karlı dağlarda günlerce kendileriyle birlikte dolaşmasına ve yorulmasına mana veremeyen köylüler bu muvaffakiyetli neticeyi görünce memnuniyet ve hayranlıklarını gizleyememişlerdir.

Umumi Meclis İntihabı

Mebus intihabıyla beraber meclis azaları da seçilecektir. Evvelce kazamızdan üç aza çıkarılmakta idi. Dört yıldan beri nüfus arttığından bu yıl Umumi Meclise dört aza seçilecektir. Seçilecek azalar içinde bir de kadın bulunması arzusu vardır.

Zaman, 6 Şubat 1935

TOSYA PİRİNÇ OVALARINA SU

Devrez çayında bentler yapılacak.

Tosya (Hususi) – Tosya pirinç ovalarının sulanmasına Devrez çayı yatağının düzeltilmesi üzerinde bazı teşebbüsler ve tetkiklerde bulunmakta olduğunu birkaç ay evvel “Zaman” okuyucularına bildirmiştim. Memleketin batısından doğusuna kadar uzayan ve aşağı yukarı yetmiş kilometrelik bir sahayı gayet ivicaclı ve başıboş bir akışla kateden bu çay yatağının ıslahı ve burada herhangi bir tesisat vücuda getirilmesi ovaya yeni varlıklar temin etmekle beraber, gelişigüzel yapılabilecek bir mesele olmadığını da ilave eylemiştim. Nitekim o vakitten beri bu çay üzerinde mahalli memurlar tarafından yapılan tetkikat, nehrin bir krokisini çizmekten ve meylini ölçmekten ibaret kaldı.

Diğer taraftan bu meseleye layık olduğu ehemmiyetle takipten geri durmayan Kastamonu İlbayının (Valisinin) gösterdiği lüzum üzerine geçen hafta Nafia Bakanlığı Samsun İdaresi mühendislerinden B. Cevat’ı Tosya’ya göndermek suretiyle yatağın muhtaç olduğu fenni tetkikatı yaptırmış ve mühendis raporunu vekâlete vermek üzere şehrimizden ayrılmıştır.

Öğrenildiğine göre, çayın ana yatağında herhangi bir umumi bir ıslah ameliyesi vücuda getirmek milyonlar sarfına muhtaç bulunmaktadır ki, rençber bunu kolaylıkla temin edemeyecektir. Bu itibarla yapılacak ameliyat ve tesisatı Devrez’den ayrılan su kanalları üzerinde tatbik etmek ve çay içinde fenni bentler yapmak suretiyle suyu israftan korumak ve sulama işlerini kolaylaştırmak çareleri düşünülmektedir. Mühendisin raporu geldikten sonra vaziyet daha iyi anlaşılmış olacaktır. Bununla beraber, pirinç ekimi mevsimi gelip çatmış bulunduğundan bu yıl sulama işlerinin eskisi gibi devam edeceği tahmin olunuyor.

Tosya’nın Elektrikle Tenviri

Kasabanın elektrikle tenviri için belediyenin yaptırmış olduğu projenin Nafia Vekâletinde tasdik edilmiş olduğu haber alınmıştır. Proje gelir gelmez münakasaya konulacaktır.

Zaman Gazetesi, 23 Mayıs 1935, Sayfa 4

Tosya Rüşdiyesi’nin Genel İmtihan Cetveli

Kastamonu vilayet-i celilesi dâhilinde kâin Tosya kazası Mekteb-i Rüşdisi şâkirdânının üç yüz on beş sene-i tedrisi imtihan-ı umumilerini nâtık cetveldir.

 

Yekûn	Üçüncü Seneden	İkinci Seneden	Birinci Seneden
94	27	27	40
19	19	00	00	Şehadetnâme alan
75	8	27	40
5	3	1	1	Esnâ-yı imtihanda terk eden
70	5	26	39	Mevcudu

 

İşbu cetvelde muharrerü’l-esâmî doksan üç şâkirdânın imtihanları usul ve nizamına tevfikan meclis-i acizanemizde bi’l-icrâ bidâ‘a-i müktesibe ve derece-i liyakatleri cetvelin mündericatı veçhile bulunduğu ve ikmal-i müddetle şehadetnâme ahzına kesb-i istihkâk eden on dokuz efendilerin şehadetnâmeleri yedlerine i‘tâ kılınmış olduğu tasdik kılındı.

Fi 27 Temmuz sene 315 (8 Ağustos 1899)

 

İdare Kâtibi İsmail Halid

Mukâvelât Muharriri Mehmed Sait

Mekteb-i İbtidai Muallimi

El-Müderris

Eşraftan

El-Müderris

Ed-Dâ‘î Müftü Es-Seyyid Halil Hilmi

 

İşbu cetvelde gösterilen Mekteb-i Rüşdi Şâkirdânının icra kılınan imtihan-ı umumileri hakkında efendilerin ol bâbdaki şehadetleri meclis-i idare-i kazadan dahi tasdik olunur.

Fi 2 Rebiu’l-ahir sene 317 ve fi 27 Temmuz sene 1315 (10 Ağustos 1899)

 

Aza

Aza

Aza

Aza

Tahrirat Kâtibi

Mal Müdürü

Müftü

Nâibu’ş-şer‘

Tosya Kaymakam Vekili Mal Müdürü

 

Tosya'da Petrol Var mı?

Yeni Bir Petrol Menbaı mı?

“Tosya” civarında bir gazlı su bulundu

Netice yapılacak tahlilden sonra anlaşılacak.

Tosya (Hususi) – Tosya’nın Karkın köyü civarında öteden beri petrol kokulu bir su sızıntısı bulunduğu duyulmakta idi. Geçenlerde burada toprak biraz kaymış ve gazlı su akmağa başlamıştır.

Köylüler bu sudan şişeler doldurarak kasabaya getirmişler ve memurlara göstermişlerdir. Bu suda kesif bir petrol kokusu bulunmakta ve su üzerinde bir gaz tabakası kendini göstermektedir. Kaymakamlık bu sudan numune alarak tahlil için Ankara’ya göndermiştir.

Muayenenin müsbet netice vermesi burada çok arzu edilmektedir.

23 Mayıs 1935 Tarihli Zaman Gazetesi- Sayfa 1

Çankırı, Tosya’nın Pazar Yeridir.

Çankırı (Hususi) – Kastamonu’nun Tosya kazası öteden beri pirinç zeriyatıyla meşguldür. Pirinçleri her tarafa büyük bir şöhret kazanmış olan bu çalışkan şehir, pirinçlerini Kastamonu’dan daha ziyade şehrimize ihraç etmektedir. Ziraat Vekâleti son senelerde Tosya’nın pirinççiliğine layık olduğu ehemmiyeti vermiş ve Tosya’ya “çeltik mütehassısları” heyeti göndermiştir. Aynı zamanda Tosya’ya çeltik döğme makineleri getirtilmiştir.

Tosya arazisinin pirinç zeriyatına elverişli olması bütün bu civarın pirinç ihtiyacını tatmin etmekte ve Tosya’nın iktisadi hayat ve refahını da daima ayakta tutmaktadır.

Tosya istihsal ettiği pirinçleri vilayeti olan Kastamonu’dan ziyade şehrimize sevk etmektedir. Esasen Tosya’nın bütün iktisadi ve ticari muameleleri Kastamonu’dan ziyade Çankırı iledir. Bu vaziyetin âmil ve sebepleri arasında en mühimi yol meselesidir. Çünkü Kastamonu ile Tosya arasındaki yol çok uzundur.

Buna mukabil Çankırı-Tosya yolu daha kısadır. Aynı zamanda şehrimize tren bulunması pirinçlerin diğer vilayetlere ihracını kolaylaştırmaktadır.

Tosya 932 senesinde 500 çuval yani 100.000 kilo pirinci Kayseri, Sivas, Ankara, Eskişehir gibi tren güzergâhlarına ihraç etmiştir.

Hülasa Tosya ile şehrimiz arasında ticari ve iktisadi nokta-i nazardan büyük bir yakınlık ve irtibat vardır. “Çankırı’nın Pazar günlerini ve Pazar yerlerini tamamı ile Tosyalılar doldurur.” dersem mübalağa yapmış olmam. Bilhassa onların Pazar yerlerinde lisanları ve şiveleri hemen bariz bir şekilde anlaşılır. Tosyalılar pirinçten başka meyvelerini ve dokudukları kuşaklarını da şehrimizde satarlar. Buna mukabil pazarlarımızdan tiftik alırlar. Eğer Çankırı-Tosya yolu muntazam olsa ve bir şose halini almış olsaydı Çankırı-Tosya ticari ve iktisadi faaliyeti bugünkünden birkaç misline çıkardı.

SON POSTA GAZETESİ – 30 Ocak 1933

Tosya Bağcılığı

Pirinçleriyle meşhur olan Tosya, aynı zamanda çok mükemmel bir üzüm memleketidir. Fakat şimdiye kadar bağcılıkta geri usuller tatbik etmekte olduğu için üzümlerinin nefasetini, cinslerinin mükemmeliyetini dışarıya tanıttıramamıştır.

Şimdiye kadar, Tosya bağcılığı eski İranilerden kalma Baron denilen yüksek kümbetler üzerinde yetiştirilmiş sık kütüklerden terekküp ediyordu.

Bu sırtların arasındaki hendekler senede birkaç defa su ile dolduruluyor, belleniyor ve bunun gibi daha bir çok lüzumsuz emekler sarfediliyor, fakat buna mukabil de bağcının eline geçen para, cebini değil ancak alâ külli hâl boğazını doyurabilecek bir miktardan fazla olmuyordu. Bunca emeğe mukabil elde edilen mahsulün azlığı birçok bağcıyı bıktırmış ve onları bağcılıktan sarf-ı nazar ettirecek bir hale sokmuştu. Esasen dönüm başına 80 lira sarfetmek suretiyle meydana gelen bu eski usul bağcılık, su meselesi yüzünden de çok güç bir meseledir. Bilhassa suyun azaldığı zamanlarda, su işinden dolayı Tosya’da birçok kanlı hadiseler vukua gelmektedir.

Bütün bunları nazar-ı itibara alan vilayet ziraat müdürlüğü, Tosya bağlarının sulanmaksızın yetiştirilebilen fenni bir şekle ifrağı için Tosya bağcıları nezdinde teşebbüs ve telkinde bulunmuş ve hatta mesele münakaşalı bir konferans halinde bağcılara izah edilmiştir.

Bu izahat üzerine Tosya bağcıları bu yeni tarz ile yakından alakadar olmuşlar ve dikme mevsimi olması dolayısıyla birkaç kişi bu iş üzerinde tecrübe yapmışlardır.

İşin ehemmiyetini kavramış olan Tosya bağcılarının bir kısmı sulamaksızın yetiştirilen bağların birçok maddi faydalarını görünce hemen bağlarını sökerek yerine yeni tarzda bağ dikmişlerdir.

Diğer taraftan yaz ortasında bu bağlarını tutarak güzelce sürmekte olduklarını gören müteşebbisler memnuniyetlerini gizleyememişlerdir. Bunu gören diğer bağcılar da önümüzdeki ilkbaharda bağlarını sökmeği kararlaştırmışlardır ki bu bağcıların adedi herhalde 300, 500 den fazla olacağı da tahmin edilmektedir.

Bu suretle Tosya bağcılığı birkaç sene içinde, bu yeni tarz dolayısıyla bu muhite layık olduğu mevkiini alacak, bu yüzden Tosya bağları hem fazla mahsul almak, hem de tam mevsiminde mahsulün tekemmül etmesi dolayısıyla büyük bir kazanç vasıtası olacaktır.

Tosya bağlarının alacağı bu vaziyetin kıymet ve ehemmiyeti hakkında bir fikir verebilmek için Tosya bağlarından senede bir milyon kilo üzüm istihsal edildiğini söylemek kâfidir, zannederim.

Diyebilirim ki, Tosya üzüm nev’inin fazlalığı itibariyle adeta bir rekor kıraca vaziyettedir.

Tosya’daki üzüm cinsleri şunlardır:

Âhta (Kâhta olmalı), kara üzüm, kara ve beyaz kadın parmağı, çavuş, ter kabuk, sarı gevrek, misket, paşa, tilkikuyruğu, mercan üzümü, arnat, şam, inli(isli olmalı), alaca, keçimemesidir.

HAKİMİYET-İ MİLLİYE GAZETESİ – 11 Eylül 1933